Mammatroesjka’s voor verwerken miskraam

NOORDWIJKERHOUT – “Het verlies van een kind is het ergste wat je kan overkomen.” Jozette Ederveen – de Kan heeft dit vreselijke gevoel niet één, maar zes keer moeten ervaren. Zes keer was ze zwanger en even zovele malen leidde de zwangerschap tot een spontane abortus. “Ik heb zeven engeltjes om me heen”.

Ederveen is een kinderloos moeder, zoals ze zichzelf noemt. Als haar op heel jonge leeftijd gevraagd werd, wat ze wilde worden, was het antwoord: “Moeder!” Ze volgde een opleiding Kinder/Jeugdverzorging, “want daar heb ik wat aan als ik later kinderen heb.” In 2005 leerde ze haar man kennen en een jaar later gingen ze samenwonen. Na twee jaar “oefenen” raakte Ederveen zwanger, zo merkte ze een week voor kerst tot haar grote vreugde. Die dagen begon ze met het opknappen van een kinderkamertje en koos ze de naam uit: Pepijn. Op eerste kerstdag sloeg echter het noodlot toe: ze begon bloeddruppels te verliezen. Eerst een paar en later die dag steeds meer, tot ze ’s nachts met vreselijke pijnen wakker werd en een gereed staande postoel gebruikte. “Toen vond ik mijn kindje”.

Koelkast

Het gebeurt veel dat bij vrouwen hun vroeggeboorte door het toilet wordt gespoeld, maar Ederveen’s haar eerste gedachte was: “Ik moet het ergens in doen”. Ze stopte de foetus in een urinepotje met water en plaatste dit in een koelkast. De volgende dag kwam haar moeder langs met alcohol om het kindje goed te bewaren. “Ik heb de eerste paar dagen naar mijn kindje gekeken, maar vond dat ik niet kon blijven kijken. Het zou gaan vriezen en ik wilde mijn kindje begraven, maar waar moest dat in gebeuren? Het kind, ik noem hem Pepijn omdat ik aanvoel dat het een jongen is, was drie centimeter groot en had vingertjes en teentjes. Ik verzamel pillendoosjes en heb hem in een van die doosjes gestopt en achter in de tuin begraven. Daar staat nu een houten adelaar als grafsteentje.”

Terugkijkend heeft Ederveen vrede met de situatie: “Met kerst zingen de mensen: ‘Er is een kindeke geboren op aard’ en mijn kind is ook geboren op aard. Alleen niet levend. Ik vind het heel speciaal dat mijn kindje in de nacht van eerste en tweede kerstdag ter wereld kwam.” Deze eerste miskraam verwerkte de moeder onder meer door het laten zetten van een tatoeage op haar onderarm. Echter, precies een half jaar later kreeg Ederveen weer een miskraam. “Zodra ik zwanger ben, heb ik alle zwangerschapsverschijnselen. Ik wist dus vijf weken lang bewust dat ik zwanger was, maar verloor het kind na hevige bloedingen. Ik moest naar het ziekenhuis en daar heb ik mijn kindje, zo groot als een rijstkorrel achtergelaten voor onderzoek.” In een periode van anderhalf jaar hieropvolgend heeft Ederveen vervolgens liefst vier miskramen gehad, de laatste in februari 2010. De oorzaak is steeds dezelfde: “Het zaadje en het eitje komen wel samen, maar het nestelt zich niet in.”

Tortelduif

Ederveen is ervan overtuigd dat ze zeven engeltjes om haar heen heeft: “Ik heb het gevoel dat het bij de laatste spontane abortus om een tweeling ging.” Mijn eerste kindje Pepijn heb ik altijd om me heen in de vorm van een tortelduif. Overal waar ik kom, is er een tortelduif in de buurt.”

Het enorme verdriet van de zes miskramen heeft Ederveen uiteindelijk toch wat goeds gebracht. Via internet kocht zij een blauwe matroesjka (Russisch poppetje, red.). “Toen ik ‘m ontving, werd ik heel emotioneel en kwamen alle emoties over de miskramen los. Blauw is een spirituele kleur en een vlinder is één van de symbolen voor een overleden kindje. Deze matroesjka herinnert me aan mijn kindjes en geeft me hoop en troost. “Ik wil moeders die ook een miskraam hebben meegemaakt steun en troost geven. Het verliezen van een kind is het diepste leed wat je als mens kan overkomen. Ik wil lotgenoten besparen waar ik doorheen gegaan ben en ervoor zorgen dat mensen hun te vroeg geboren kinderen fatsoenlijk kunnen begraven.”

Mammatroesjka

Er zijn momenteel vrijwel geen gedenkartikelen voor foetussen vanaf een week of zes. Via www.dagliefkindje.nl is Ederveen de enige die houten kistjes voor te vroeg geboren foetussen verkoopt. “Het begraven is het laatste wat je als moeder voor je kindje kan doen. Dat mag voor kinderen onder de 22 weken in je eigen tuin, omdat er voor de wet geen sprake is van levensvatbaarheid.” Daarnaast biedt Ederveen haar ‘Mammatroesjka’s’ en troostsieraden aan als een tastbare herinnering aan een te vroeg geboren kindje.

Ederveen: “Vanaf het moment dat je weet dat je zwanger bent, voel je jezelf moeder, met alle daar bijkomende zwangerschapsemoties; een naam verzinnen voor je kleintje, (in gedachten) een kamertje inrichten en zwangerschapscadeautjes krijgen. Na een miskraam voelen vrouwen zich vaak (dubbel) met lege handen staan. De foetuskistjes, mammatroesjka’s en troostsieraden kunnen moeders helpen in hun verdriet. Mijn doel is dat mensen op een mooie en liefdevolle manier afscheid kunnen nemen van hun geliefde kindje. Dat ik hen een beetje troost en licht mag geven in deze voor hen zo donkere dagen.”